- Szczegóły
- Kategoria: Historia
LOKACJA W DZICZY
Faryny lokowano 30 stycznia 1662 r. na 60 włókach lasu. Nawet w dokumencie lokacyjnym teren przyszłej wsi nazwano dziczą. Lokatorzy: Wojtek Marczinzek i Paul Lasers z Kiełbonek wspólnie pełnili urząd sołtysa. Pozostali osadnicy otrzymali 5 lat zwolnienia z podatków.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
DYLIŻANSEM LUB SANIAMI
Wielbark położony był przy ważnym trakcie, prowadzącym z Warszawy do Królewca i dalej do Inflant.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
NAJWIĘKSZY PRACODAWCA
Otto Hipler prowadził w Wielbarku tartak, strugarnię oraz wytwórnię cegieł silikatowych i elementów betonowych. Od 1929 r. należał też do niego niewielki, w pełni zautomatyzowany i zatrudniający 2 osoby, młyn w Sadku.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
MAZURSCY OSADNICY
Kolonia założona została w Spychowskim Lesie w 1820 r. przez osadników mazurskich, którzy osiedlili się po I rozbiorze w Polsce, ale w czasach późniejszych wrócili do Prus.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Staroobrzędowcy
Na początku drugiej połowy XIX w. Paweł Ledniewow założył w Spychowie żeński klasztor staroobrzędowców.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
STRAŻ OCHOTNICZA
W 1900 r. w gospodzie Junga odbyło się spotkanie założycielskie ochotniczej straży pożarnej. Głównym inicjatorem jej założenia był właściciel młyna Emil Neubacher, pełniący od 1901 r. funkcję sołtysa Spychowa.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
SZKOŁA
Pierwszą szkołę założono w Spychowie przed 1740 r. W 1898 r. drewniany, kryty trzciną budynek szkolny spłonął.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
POCZĄTKI
Spychowo powstało prawdopodobnie pod koniec okresu krzyżackiego. Przed 1539 r. wzniesiono tu zameczek myśliwski.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
WYCHOWANIE PRZEZ PRACĘ
W ubiegłym tygodniu pisałem o Roku Pracy na Ziemi i obozie tej organizacji w Borkach Wielkich.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
PRACA I INDOKTRYNACJA
W okresie międzywojennym na terenie powiatu szczycieńskiego rozlokowane były różne obozy, w których młodzi ludzie uczyli się pracy i jednocześnie podlegali politycznej indoktrynacji.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
JAK NA DZIKIM ZACHODZIE
Sytuację na Mazurach w okresie powojennym porównuje się często do Dzikiego Zachodu.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
W 1915 roku zbudowana została kolejka wąskotorowa, łącząca Spychowo i Rozogi z Myszyńcem, następnie z Ostrołęką Służyła gospodarczej eksploatacji Kurpi, z których wywożono przede wszystkim drewno. W 1920 r. po plebiscycie kolejka otwarta została dla ruchu osobowego.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
I wojna
31 lipca 1914 r. wojska niemieckie ostrzelały kurpiowskie wsie znajdujące się po drugiej stronie granicy.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
OPŁATY ZA MIEJSCE
Pierwszy, drewniany kościół w Rozogach wzniesiono z polecenia Fryderyka Wilhelma w 1665 r. Znajdował się po przeciwnej niż obecnie stronie drogi. Pierwszym duchownym w Rozogach był Martin Grabowski, ciężko ranny w trakcie polskiego najazdu, zmarł w 1677 r. Po nim proboszczem (w latach 1678-1699) został Johann Fröhlich.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
POCZĄTKI
Pierwsza szkoła w Rozogach powstała prawdopodobnie wraz z założeniem parafii i powołaniem pierwszego pastora około 1670 r.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
NAPIĘCIA RELIGIJNE
Granica prusko-mazowiecka w okolicach Rozóg była początkowo bez przeszkód przekraczana w obie strony. W wyniku migracji na obszar Mazur napływała ludność z Mazowsza, a na Kurpiach nierzadko osiedlali się osadnicy z Mazur, w tym prawdopodobnie również pochodzenia pruskiego. Po obu stronach granicy wytworzyła się podobna kultura, między innymi gwara i budownictwo.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
ZACZĘŁO SIĘ OD STRAŻNICY
W latach trzydziestych XVI w. za panowania księcia Albrechta, na prawym brzegu rzeki Rozogi, w pobliżu granicy z Mazowszem wzniesiono strażnicę myśliwską Rossocken, która istniała do połowy XVIII w. W XVI w. od strażnicy po Szczytno (Młyńsko) rozciągała się pierwotna puszcza, na obszarze której dopiero w kolejnych stuleciach zaczęto zakładać nowe osady.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Pierwsze plany budowy kolei biegnącej z Warszawy przez Wielbark i Szczytno do Królewca istniały już w połowie XIX w. Budową miała się zająć prywatna spółka.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Egzekucja robotnika
Po 1933 r. nastąpił na Mazurach intensywny rozwój gospodarczy. Wiązało się to z dojściem do władzy NSDAP. Poprzez przeprowadzone wówczas w okolicy Rudki melioracje zwiększył się areał ziemi użytkowanej rolniczo. Nastąpił też rozwój budownictwa.
- Szczegóły
- Kategoria: Historia
Przywilej lokacyjny dla Waplewa wydał w 1388 r. wielki mistrz Konrad Zöllner von Rotenstein. Nadał w nim Bartuschowi (Bartoszowi) 10 łanów. W zamian za to Bartusch był zobowiązany do wystawienia jednego zbrojnego z koniem za każdym razem, gdy zostanie do tego wezwany przez wielkiego mistrza i „jego braci”.