NAJSTARSZY CMENTARZ
Do XIX w. cmentarze lokalizowane były przy kościołach. Pierwsza kaplica w Szczytnie mieściła się na zamku, w bezpośrednim sąsiedztwie którego miał się znajdować pierwszy szczycieński cmentarz.
W 1485 r., prawdopodobnie w miejscu obecnego kościoła ewangelickiego, wzniesiono drewniany, kryty słomą kościół pod wezwaniem św. Katarzyny. Przypuszczalnie od tego też czasu zaczął funkcjonować przykościelny cmentarz, na którym grzebano nie tylko mieszkańców Szczytna, ale również członków rozległej parafii. Pierwsza świątynia spłonęła w wyniku wojny polsko-krzyżackiej z lat 1519-1521. Po wojnie ją odbudowano.
PRZEJŚCIE NA LUTERANIZM
W 1528 r. szczycieńska parafia należąca dotychczas do diecezji warmińskiej została przyłączona do biskupstwa sambijskiego bądź pomezańskiego i tym samym znalazła się pod wpływem luteranizmu. Zgodnie z rozporządzeniami księcia Albrechta nastąpiło stopniowe odchodzenie od katolicyzmu. Przejście na luteranizm odbyło się na Mazurach bezproblemowo. Do wyjątków należało Szczytno, gdzie księża nie chcący podporządkować się wprowadzonym zmianom trafili do wiezienia. Pełne przejęcie szczycieńskiej parafii przez luteran nastąpiło dopiero w roku 1529 r.